Ervaringsverhaal veteraan Marcel
“In 2007 en 2008 ben ik uitgezonden geweest naar Afghanistan. Snel na terugkomst heb ik Defensie verlaten. Toen ik acht jaar geleden PTSS kreeg, dacht ik: ik zal die veteraan zijn die wél gewoon kan functioneren. Ik ga bewijzen dat ik anders ben. Maar dat hield ik niet vol. Toen het thuis niet meer ging – ik was neerslachtig, suïcidaal zelfs – ben ik via de crisisopvang bij de VIBU van het Sinai Centrum gekomen. Ik ben vier maanden in behandeling geweest.
Op de Veteranen Intensieve Behandel Unit (VIBU) zat ik meteen op mijn plek, omdat ik onder gelijkgestemden was. Je begrijpt elkaars verhaal, hoeft andere veteranen niets uit te leggen. Een arm op een schouder of een luisterend oor – zo steun je elkaar. Soms zet iemand een liedje op en beginnen vier grote getatoeëerde mannen spontaan te huilen.
Terug in het hier en nu
Ook de 24-uurs-dienst van de kliniek gaf me een veilig gevoel. Als ik ’s nachts wakker schrok van een herbeleving of een nachtmerrie ging ik naar ze toe. Dan brachten ze me weer in het hier en nu. We dronken dan een kopje thee. Gewoon, van mens tot mens. Daarna kon ik weer rustig terug naar bed.
Op de VIBU zijn de behandelingen intensief. Je hebt een weekprogramma met sport, psychomotore therapie, mindfulness, twee keer per week vaardigheidstraining en creatieve therapie. Ook heb je individuele therapiesessies (onder andere EMDR en NET-therapie), systeemgesprekken én doe je exposure-oefeningen. Bij exposure stel je je bloot aan datgene waar je bang voor bent, en neem je met de therapeut je catastrofale gedachten door. Veteranen kunnen bijvoorbeeld bang zijn voor het openbaar vervoer, of voor het lopen over gras, omdat ze op uitzending een traumatische ervaring hebben gehad in die situatie.
Ikzelf was te alert. Al mijn zintuigen stonden permanent op scherp. Als ik met mijn gezin op stap was, scande ik de omgeving continu. Een aanslag kan immers overal gebeuren. Ook wilde ik alles bepalen, zodat er niets spontaans kon gebeuren.
Als exposure de stad in
Ook was ik bang voor mensen in traditionele moslimkleding. Toen zijn we als exposure naar de Afghaanse markt in Beverwijk gegaan. Ik ben de situatie net zo lang aangegaan tot ik zelf kruiden stond te kopen en ook weer de mooie dingen van Afghanistan kon toelaten: de geuren, de specerijen, de vriendelijkheid van de mensen. Daar was ik heel blij mee.
Daarnaast heb ik gewerkt aan mijn controledwang. Hoe? Mijn vriendin kwam me onverwacht ophalen in de kliniek. We gingen een dagje naar Amsterdam. Voorheen zou ik in paniek zijn geraakt, maar nu bleef ik rustig. Ik heb het over me heen laten komen. We hebben op een terras gezeten en door de stad gelopen. Het was één van de eerste keren sinds mijn PTSS dat ik weer kon genieten van een dag samen.
“Veteranen gaan niet mindful aan een theezakje ruiken”
Mindfulness heeft me ook geholpen. Dat klinkt misschien zweverig. Onder de veteranen heerst een stoere-mannencultuur, dan ga je niet mindful aan een theezakje zitten ruiken. Maar je moet ervoor openstaan. De oefeningen helpen me tot rust komen.
Ik sta nu sowieso relaxter in het leven. Ik gun nieuwe jongens, nieuwe veteranen, hetzelfde gevoel. Hoe je dat bereikt? Verschuil je niet achter je PTSS. Ga dingen doen. Kom in beweging, blijf actief. Dat geldt ook voor de medewerkers van de VIBU, trouwens. Naast het intensieve therapie-aanbod is het belangrijk om met de mensen naar buiten te gaan. Juist op onverwachte momenten komen vaak emoties los bij de jongens, of heb je goede gesprekken.
Ik héb PTSS, maar ik ben het niet meer. Voordat ik op de VIBU kwam werd ik opgefokt wakker van nachtmerries en herbelevingen, en ging ik op de bank liggen. Lichten aan, tv aan. Zo kon ik niet diep genoeg in slaap vallen om weer een herbeleving te krijgen. Af en toe heb ik ze nog. Ik kan ze alleen makkelijker handelen. Wat nog rest van mijn PTSS is voor mij nu op een acceptabel niveau. Ik heb een weg afgelegd met intensieve therapieën en het aangaan van confrontaties. Misschien word ik over twee jaar wel genezen verklaard. Dat zou ik fantastisch vinden.”
Benieuwd naar andere ervaringen bij onze VIBU? Lees hier het verhaal van Mark.
